بدنام‌سازی یا برچسبِ اجتماعی که به آن «اَنگ‌زدن» هم می‌گویند، به زبان ساده یعنی ربط‌دادنِ تبعیض‌آمیز یا خصمانۀ یک مشکل به یک گروهِ خاص (مثلا یک اقلیتِ قومی یا نژادی) بدون آن‌که مدرکی برای اثباتِ این ارتباط وجود داشته باشد. در مواقعِ شیوعِ بیماری‌ها، انگ‌زدن رواج پیدا می‌کند. مثلا این‌که پیروانِ فلان مذهب یا شهروندانِ فلان کشور عامل انتشار بیماری هستند. درمورد کرونا هم در برخی کشورها عده‌ای از مردم، اتباعِ چینی یا مسلمانان را در گسترشِ کرونا مقصر می‌دانند.
شیوع کرونا به قدر کافی برای مردم استرس‌آور است، و ترس از ابتلا به این ویروس می‌تواند به تقویتِ برچسب‌های اجتماعی و کلیشه‌های فرهنگی دامن بزند. ممکن است مردمِ یک منطقه، مردمِ کشور یا مذهبِ دیگر، یا اماکن و اشیاء خاصی را در انتشار کرونا مقصر بدانند، حتی اگر در واقعیت چنین نباشد. انگ‌زدن همچنین ممکن است درمورد فردی که از قرنطینه خارج شده است هم رخ دهد، هرچند کسی که درمان شده و از قرنطینه خارج شده، تهدیدی برای سلامت و عامل انتشار کرونا محسوب نمی‌شود.
درمورد کووید- 19 ممکن است کسانی که به چین یا مناطق آلوده مسافرت می‌کنند و همچنین پرسونل درمانی ـــ مثلا پزشکان و پرستارانی که با مبتلایان کرونا کار می‌کنند ـــ بیشتر درمعرضِ برچسب‌خوردن باشند. بدنام‌سازی باعث ایجاد ترس و خشم نسبت به عده‌ای خاص شده و ممکن است آن‌ها را دچار مردم‌گریزی کرده یا درمعرضِ طردشدن ازطرف جامعه قرار دهد. افرادِ بدنام‌شده ممکن است از برخی حقوق اجتماعی و امکانات محروم شوند یا هدفِ خشونت قرار گیرند. برچسبِ اجتماعی همچنین می‌تواند باعث آسیب روحی شود.
همه می‌توانند با استناد به اطلاعات صحیح و اشتراک‌گذاری آن‌ها در جامعه، به توقفِ بدنام‌سازی و رفعِ برچسبِ اجتماعی کمک کنند. برای مقابله با برچسب‌های اجتماعی در دوران شیوع کرونا، به موارد زیر توجه کنید:
- بدون ایجاد ترس و وحشت، دربارۀ کووید- 19 آگاهی‌رسانی و اطلاع‌رسانی کنید.
- به حریم خصوصیِ انسان‌ها احترام بگذارید و رازدار باشید. کسانی که به مراقبت‌های ویژه یا کمک‌های پزشکی نیاز دارند، لزوما بیمارِ کرونایی نیستند، و اگر هم باشند، به کمکِ ما نیاز دارند.
- دربرابر خبرهای تبعض‌آمیز، منفعل نباشید. ممکن است چیزهایی که می‌شنوید، ماهیتِ قوم‌ستیز یا ضدنژادی داشته باشد.
- مخالفت خود را با رفتارهای منفی ـــ مثل برخی حرف‌های ضدقومی که در رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌شود ـــ ابراز کنید.
- نسبت به تکرار ذهنیت‌های فرهنگی هشیار باشید تا برخی کلیشه‌های فرهنگی تقویت نشوند.
- پرسنلِ امداد و درمانْ کسانی هستند که جان خود را به خطر انداخته و به جنگ کرونا می‌روند؛ از زحماتِ آن‌ها تشکر کنید.
- مسافرانی که از مناطق آلوده می‌آیند، ممکن است نیازمند توجه، رسیدگی و کمک باشند.
کرونا تبعیض قائل نمی‌شود
به اطلاعات درست از منابع معتبر رجوع کنید. بیماری‌ها تبعیض قائل نمی‌شوند و همۀ مردم، صرف‌نظر از قوم و قبیله و نژاد و مذهب و شغل‌شان را مبتلا می‌کنند. ایجاد وحشت نسبت به گروهِ خاصی از افراد، می‌تواند باعث اجتناب و طردِ آن‌ها شود، هرچند آن‌ها نقشی در گسترش بیماری نداشته باشند. علائم بیماریِ کرونا و گروه‌های پرخطر را بشناسید و اصول بهداشتی ویژۀ شیوع کووید- 19 را رعایت کنید. به‌خاطر داشته باشید، کسی که درمان شده و از قرنطینه خارج شده است، عاملی برای گسترش کووید- 19 محسوب نمی‌شود.
