با گسترش ویروس کرونا در سراسر جهان، مقامات و مراجع صحیِ دنیا از مردم خواستهاند که فاصلهگذاریِ اجتماعی را رعایت کنند تا از گسترش بیشتر این بیماری جلوگیری شود. با افزایش تعداد مبتلایان، از گروههای خاصی خواسته شده است که به قرنطینه یا جداسازی اقدام کنند. ولی انجام این روشها چه زمانی صحیح است، و برای کاهشِ ریسکِ انتقال بین اعضای خانواده چه اقداماتی میتوان انجام داد؟
تفاوت قرنطینۀ شخصی با جداسازی در چیست؟ فاصلهگذاری اجتماعی یعنی چه؟
قرنطینۀ شخصی، که معمولا به آن قرنطینۀ خانگی هم میگویند، یعنی شما محضِ احتیاط یا بهخاطر اینکه با یک فردِ آلوده به کرونا تماس داشتهاید، به مدتِ چهارده روز در جایی بمانید و تردد نکنید، خواه در خانه باشد یا در جایی دیگر. جداسازی یعنی چون ابتلای شما به کرونا قطعی است، باید در جایی جدا از بقیه ساکن شوید تا وقتی وضعیتتان مشخص شود (مثلا درمان شوید). فاصلهگیری یا فاصلهگذاریِ اجتماعی یعنی شما حتی اگر آلوده به ویروس نباشید، برای جلوگیری از انتقالِ احتمالیِ ویروس بین خود و دیگران، از بقیۀ فاصله بگیرید؛ مثلا تا جای ممکن در خانه بمانید و از دستدادن و بغلکردن یا روبوسی یا رفتن به مغازه خودداری کنید.
چه علائمی باید در فرد ظاهر شود که خود را قرنطینه کند؟ چه زمانی میتوان به آن پایان داد؟
اگر به علائمِ کرونا (مثلا تب و سرفه و تنگی نفس) دچار شُدید، باید حتما با پزشک و یا مرکز صحی که در زمینه بیماری کووید ۱۹ مشوره میدهد، مشاوره کنید. در افغانستان شماره این مرکز ۱۱۶ است. به طور معمول روند معاینات و تست کووید ۱۹ در همه جا طول میکشد. در بیشتر کشورها داکتر ممکن است به شما بگوید که دو هفته خود را در خانه قرنطینه کنید و از بقیه اعضای خانواده جدا باشید. تاوقتی علائمِ بیماریْ ملایم و تحت کنترل است، در خانه بمانید. اگر به تنگیِ نفسِ شَدیدی دچار شُدید، یا علائمتان ناگهان شدت گرفت، حتما باید کمکِ پزشکی درخواست کنید. درواقع، کسانی که علائم کووید- 19 دارند، تاوقتی علائمشان برطرف نشده، باید جدا از دیگران باشند. حتی در صورتِ رفعِ علائم، دستکم باید هفت روز از بروز اولیۀ علائم گذشته باشد تا بتوانند به قرنطینه خود پایان دهند.
امنترین راه برای جداسازی یک نفر در محیطِ خانواده چیست؟
اگر بتوانید برای مریضِ کرونا اتاقی جداگانه مهیا کنید، عالی است؛ یعنی جایی که بتواند استراحت کند، بدون آنکه به فضاهای عمومی برود. کسانی هم که از اینگونه بیماران مراقب میکنند، باید مرتبا دستهایشان را بشویند و تا جای ممکن از تماسِ مستقیم با آنها بپرهیزید. در صورت امکان، فردِ بیمار ماسک بپوشد تا از پخششدنِ ترشحاتِ تنفسیاش در هوا جلوگیری شود. ضمنا مهم است که سطوحِ پُرمصرف یا پُرتماس را تمیز کنید، و پارچهها را در صورت امکان با آب خیلی گرم بشویید. مراقبانِ بیمار هم بهتر است دستکش و ماسک بپوشند.
در خانوادههایی که اجرای این توصیهها امکانپذیر نیست، برای جلوگیری از انتقال ویروس در خانه چهکار میتوان کرد؟
در هر صورت، حفظِ فاصلۀ دومتری و شستشوی مرتبِ دستها و تمیزکردنِ سطوح، گامهای اصلی محسوب میشوند. البته برای مراقبان یا پرستاران، کار سختتر است. ولی بهتر است دستکش و ماسک بپوشید و تا جای ممکن دستورالعملهای صحیِ ویژۀ دست و لباس و سطوح را رعایت کنید.
درموردِ کودکان یا افرادی که تواناییِ اجرای دستورالعملهای بهداشتی (مثلا بهداشت دست و غیره) را ندارند، خصوصا اگر نیازمندِ جداسازی باشند، والدین و مراقبان چگونه باید عمل کنند؟
برای این افراد، شرایط سختتر است. خیلی سخت است که از بچهها فاصله گرفت، خصوصا وقتی مریض باشند و نیازمندِ مراقبت و استراحت باشند. در صورت امکان، مراقبانِ اصلیِ کودک نباید جزوِ گروههای پرخطر باشند، یعنی بالای 65 سال یا مبتلا به بیماریهای زمینهای نباشند. گذشته از این، مهم است که احتیاطاتِ معمول درموردِ بهداشتِ دست و تمیزکاریِ سطوح رعایت شود، اما درموردِ کودکان این کار خیلی سختتر است.
آیا در اوضاعِ فعلی، والدین و سرپرستانِ کودک میتوانند از دیگران (مثلا اقوام، همسایهها، و پرستارِ بچه) کمک بگیرند؟
بهطور کلی مهم است که حلقۀ تماس را کوچکتر نگه دارید. در حال حاضر، بهترین کار این است که خود را در معرضِ تماس با افرادِ بیشتری قرار ندهید. کادرِ درمانی، مشاغلِ حیاتی، و کارکنانِ ساعتی که باید کار کنند، برای مراقبتِ از بچههایشان به دیگران متکی هستند. در این شرایط، باید کسی را انتخاب کنید که او را میشناسید و به او اعتماد دارید، و کسی که قوانینِ فاصلهگذاری اجتماعی را جِدا رعایت میکند. تا جای ممکن، پرستارِ بچه یا مراقبِ کودک نباید جزو گروههای پرخطرِ کووید- 19 باشد.
برای دورۀ قرنطینه یا جداسازی، چه چیزهایی را باید در خانه ذخیره کنیم؟
برای قرنطینۀ شخصی و جداسازی، بهتر است اقلامِ پایه مثل غذا، و مصرفِ سی روز از داروهایتان را ذخیره کنید. اگر مریض شُدید (یا برای موقعی که احتمالا مریض شوید)، بهتر است مایعات و نوشیدنی ذخیره داشته باشید؛ و همچنین داروهای کافی برای کاهشِ علائم بیماری: مثلا برای کاهشِ تب میتوانید از استامینوفن استفاده کنید.