داشتنِ یک رژیم غذاییِ سالم در دورانِ همه‌گیری کرونا اهمیت ویژه‌ای دارد. آنچه می‌خوریم و می‌نوشیم، بر تواناییِ بدن‌مان ـــ در پیشگیری از عفونت، و مبارزه با آن، و بهبودیافتن بعد از ابتلا به آن ـــ تاثیر می‌گذارد.
هیچ نوع خوراک یا مکملِ غذایی نمی‌تواند عفونتِ کووید- 19 را درمان کند، ولی رژیمِ غذایی سالم برای حفظِ سیستمِ ایمنی مهم است. تغذیۀ خوب می‌تواند احتمالِ ابتلا به بیماری‌ها را کم کند؛ ازجمله چاقی، عوارض قلبی، مرض قند، و بعضی از انواع سرطان.
رژیم غذاییِ سالم و متعادل، هم برای رشدِ بچه‌ها ضروری‌ست و هم برای حفظِ سیستمِ ایمنیِ بزرگسالان اهمیت دارد.
تنوع غذایی را حفظ کنید: خصوصا میوه و سبزیجات
– سعی کنید هر روز غلات، حبوبات، میوه و سبزیجاتِ تازه بخورید: مثلا گندم، برنج، ذرت، نخود، لوبیا، عدس، لپه، و امثال این‌ها.
– غذاهای حیوانی مثل گوشت، ماهی، تخم‌مرغ و شیر را به‌عنوانِ مکملِ غلات و سبزیجات مصرف کنید.
– در صورت امکان، غلاتی مثل ذرت، جو، ارزن، گندم، و برنجِ سبوس‌دار را به‌صورتِ طبیعی‌تر مصرف کنید.
– به‌جای تنقلات، سعی کنید میوه تازه و سبزیجات و آجیلِ بدون نمک مصرف کنید.
مصرفِ نمک را کم کنید
– بیشتر از 5 گرم نمک در روز (معادل یک قاشق چایخوری) مصرف نکنید.
– موقعِ پخت و پز یا غذا درست‌کردن، تا جای ممکن از مصرفِ نمک بکاهید.
– از مصرفِ سُس‌ها و چاشنی‌های پُرنمک (مثل سسِ سویا، یا سسِ ماهی) بکاهید.
– اگر می‌خواهید غذاهای کنسرو یا خشک‌شده بخرید، انواعِ گیاهی، میوه‌ای، و آجیلی ـــ بدون نمک یا شکر اضافی ـــ را انتخاب کنید.
– نمکدان را از سر سفره بردارید.
– در صورت امکان، موقعِ خریدِ مواد غذایی، روی برچسب آن را بخوانید و آنهایی که سدیمِ کمتری دارند را انتخاب کنید.
در خوردنِ روغن و چربی، میانه‌روی کنید
– برای پخت و پزِ غذا، سعی کنید به‌جای روغن و کره و چربیِ حیوانی، از انواعِ گیاهی مثل روغنِ آفتابگردان، روغنِ سویا، روغنِ زیتون، یا روغنِ ذرت استفاده کنید.
– ترجیحا گوشتِ سفید مثل مرغ و ماهی بخورید که معمولا چربیِ کمتری از گوشت قرمز دارند؛ چربیِ روی گوشت را بردارید و از خوردنِ گوشت‌های کارخانه‌ای (مثل سوسیس و کالباس) خودداری کنید.
– شیر یا محصولاتِ لبنیِ کم‌چرب مصرف کنید.
– از غذاهای کارخانه‌ای، پخته، و سرخ‌کرده که حاویِ چربیِ ترانس (چربی غیراشباع) هستند، خودداری کنید.
– به‌جای سرخ‌کردنِ غذا، ترجیحا از آب‌پزکردن یا بخارپزکردن استفاده کنید.
از مصرفِ قند و شکر بکاهید
– آبْ زیاد مصرف کنید. هر وقت به آبِ سالم و بهداشتی (خصوصا آب لوله‌کشیِ شهری) دسترسی داشتید، بنوشید.
– نوشیدنی‌های شیرین مثلِ نوشابه، نوشیدنی‌ها و آبمیوه‌های گازدار، عصارۀ مایع یا پودری، آبِ طعم‌دار، نوشابه‌های‌های انرژی‌زا، و شیرهای طعم‌دار را کمتر مصرف کنید.
– به‌جای تنقلاتِ شیرین مثل کلوچه و کیک و شکلات، میوه‌جاتِ تازه بخورید.
– از دادنِ خوراکی‌های شیرین به بچه‌ها خودداری کنید. به مکمل‌های غذاییِ کودکانِ زیر 2 سال، نمک و شکر اضافه نکنید، و برای بچه‌های بالای دو سال هم کمتر استفاده کنید.
از سوءمصرفِ الکل خودداری کنید
الکل جزوِ رژیم غذاییِ سالم نیست. نوشیدنِ الکلْ شما را از کووید- 19 محافظت نمی‌کند و می‌تواند خطرناک هم باشد. مصرفِ مکرر و افراطیِ الکل برای بدن خطرناک است و می‌تواند منجربه آسیبِ کبدی، سرطان، امراض قلبی، و بیماری روانی می‌شود. هیچ مقداری از الکل، برای خوردنْ امن نیست.
شیردهی به نوزادان و خردسالان
شیرِ مادر، غذای ایده‌ال برای نوزادان است. بی‌ضرر، تمیز، و حاویِ آنتی‌بادی‌هایی است که به پیشگیری از بیماری‌های رایجِ کودکان کمک می‌کند. زنانِ مبتلا به کووید- 19 اگر بخواهند، می‌توانند به نوزادشان شیر بدهند، ولی باید اقداماتِ پیشگیرانه را رعایت کنند.
– نوزاد تا شش ماهِ اولِ بعد از تولد، باید فقط از شیر مادر تغذیه کند، چون شیر مادر تمام مایعات و مواد غذاییِ مورد نیازِ نوزاد را دارد.
– بعد از شش‌ماهگی، علاوه‌بر شیر مادر باید انواعِ مکمل‌های غذاییِ بی‌ضرر و مغذی به نوزاد خورانده شود. شیر مادر، تا بعد از 2 سالگی هم باید به بچه‌ها داده شود.
– به غذای نوازدان و خردسالان، نمک و شکر اضافه نکنید.
آن دسته از مادرانِ مبتلا به کووید- 19 که می‌خواهند مستقیما از پستانِ خودشان به کودک‌شان شیر بدهند، برای پیشگیری از انتقالِ عفونت به موارد زیر توجه کنند:
– ماسک جراحی بپوشید؛ اگر ماسک ندارید، از شیردادن به نوزاد خودداری نکنید، چون فوایدِ شیر مادر از ریسکِ انتقالِ ویروسْ خیلی بیشتر است.
– سرفه و عطسه را با دستمال کاغذی بپوشانید و فورا آن را دور بریزید.
– تا جای ممکن بهداشتِ دست و شستشوی مرتبِ دست‌ها را رعایت کنید، و قبل و بعد از دست‌زدن به بچه دست‌ها را با آب و صابون یا در صورت امکان با ضدعفونی کنندۀ الکلی تمیز کنید.
– موقعِ شیردادن به نوزاد، حرف نزنید چون حرف‌زدن ممکن است ترشحاتِ تنفسی (مثل بزاق) را در هوا پخش کند.
پیشگیری از مسمومیت غذایی
هنوز مدرکی وجود ندارد که ثابت کند کووید- 19 از طریق تماسِ جسمی با موادِ غذایی یا بسته‌بندی‌های غذایی منتقل می‌شود. کووید- 19 معمولا ازطریقِ تماسِ میان‌فردی ـــ یعنی از فردی به فرد دیگر ـــ منتقل می‌شود. ولی به‌هرحال همیشه مهم است که موقع جابجاییِ مواد غذایی، اصولِ بعداشتی را رعایت کنیم تا از مسمومیتِ غذایی پیشگیری شود. سازمان بهداشت جهانی، برای بهداشت غذایی پنج اصل ارائه کرده است که عبارتند از:
1) غذا را تمیز نگه دارید.
2) مواد غذاییِ خام را از موادِ پخته جدا کنید.
3) غذاها را کاملا بپزید.
4) خوراکی‌ها را در دمای مناسبی نگهداری کنید.
5) آبِ سالم و بهداشتی بنوشید، و مواد غذاییِ خام مصرف کنید.
