توصیه‌های صحی ویژۀ گروه‌های پرخطر و بیمارانِ زمینه‌ای

برخی افراد در مواجهه با بیماری‌ها، بیشتر از بقیه درمعرضِ خطر هستند که اصطلاحا به این دسته از افراد «گروه‌های پرخطر» می‌گویند. عده‌ای هم هستند که ‌ـــ‌ مثلا به‌خاطر ابتلا به یک بیماریِ حاد یا مصرفِ نوعی دارو ‌ـــ‌ ممکن است سیستم ایمنیِ بدن‌شان ضعیف شده باشد که به این افراد «بیمارانِ زمینه‌ای» می‌گویند. گاهی اصطلاحِ گروه‌های پرخطر به‌طور کلی برای اشاره به همۀ این موارد استفاده می‌شود. در بحثِ بیماری کرونا، گروه‌های پرخطر معمولا عبارتند از سالخوردگان و کادر درمانی (مثل پرستاران و پزشکان) و کارکنانِ انواع مراکز سلامت (ازجمله آسایشگاه سالمندان). برمبنای آن‌چه تا امروز دربارۀ کووید- 19 می‌دانیم، بیمارانِ زمینه‌ای (از هرگروه سنی) و سالخوردگان ممکن است بیشتر در خطرِ ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 باشند.

بیماران زمینه‌ای کدامند؟

افرادی از همۀ گروه‌های سنی که به یکی از موارد زیر مبتلا باشند، جزو بیماران زمینه‌ایِ کرونا محسوب می‌شوند:

مبتلایان به بیماری ریوی مزمن، یا بیماریِ آسم (خفیف یا شدید فرق نمی‌کند)؛

بیمارانِ مبتلا به عواض قلبیِ حاد؛

افرادِ دارای ضعفِ سیستم ایمنی (کمبود ایمنی). بسیاری از موارد و شرایط هستند که موجب ضعفِ ایمنی می‌شوند، ازجمله داروهای ضدسرطان، استعمال دخانیات، پیوند مغز استخوان یا پیوند اعضاء، عدم کنترلِ بیماری ایدز، مصرفِ بلندمدتِ داروهای استروئید و داروهای دیگری که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند؛

افرادِ شدیدا چاقی یا مبتلایان به چاقیِ شدید؛

مبتلایان به بیماری قند یا دیابتِ

مبتلایان به بیماری مزمنِ کلیوی که دیالیز می‌کنند؛

بیمارانِ کبدی.

کاهشِ ریسک

اگر جزو بیماران زمینه‌ای (که دربالا اشاره شد) هستید، به موارد زیر توجه کنید:

کماکان به مصرف داروهای خود ادامه دهید و بدونِ مشورت داکتر، برنامۀ درمانیِ خود را تغییر ندهید.

دست‌کم برای دو هفته داروهای خود را ذخیره کنید، تا رفت و آمدِ خود را به داروخانه و درمانگاه کمتر کنید.

توصیه می‌شود افراد بالای 65 سال و کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند (مثل کسانی که دچارِ ضعفِ سیستم ایمنی یا بیماری کبدیِ حاد هستند)، واکسنِ آنفلوآنزا و سینه‌پهلو دریافت کنند.

به‌خاطر ابتلا به کووید- 19، از درخواستِ کمکِ پزشکی خودداری نکنید. امدادرسانان و پرسنل درمانی، برای مواجهه با بیماری‌های عفونیِ مُسریْ آموزش دیده‌اند.

مبتلایان به آسم

در مبتلایان به آسم، کووید- 19 می‌تواند مجرای تنفسی (بینی، گلو، شش‌‌ها) را درگیر کند و منجربه حملۀ آسم و حتی بروز بیماریهای حادی مثل ذات‌الریه شود. مبتلایان به آسم کماکان باید برنامۀ درمانیِ خود را دنبال کنند و آسم را تحت کنترل نگه دارند؛ مثلا از افشانۀ استروئیدی خود استفاده کرده و از محرک‌های آسم اجتناب کنند. اگر مقدور است، شخص دیگری که آسم ندارد، امور ضدعفونی را انجام دهد. استفاده از ضدعفونی‌کننده‌هایی که ممکن است باعثِ حملۀ آسم شود را به حداقل برسانید. موقعِ ضدعفونی در و پنجره‌ها را باز کرده و از پنکه برای تهویۀ هوا استفاده کنید. به‌جای این‌که مادۀ ضدعفونی را مستقیما روی سطح بپاشید، ابتدا آن را روی یک تکه پارچه یا دستمال کاغذی بپاشید، و سپس روی سطوحِ موردنظر بکشید.

بیماری‌های ریوی مزمن

انواع بیماری‌های مزمن ریوی ‌ـــ‌ مثل برونشیت مزمن، فیبروز ریوی، فیبروز سیستیک ‌ـــ‌ ممکن است خطر ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 را بالا ببرند. بررسیِ عفونت‌های تنفسیِ ویروسی نشان می‌دهد کووید- 19 می‌تواند باعث تشدیدِ ناگهانیِ بیماری‌های مزمنِ ریوی شوند. مصرف داروهای‌تان (ازجمله داروهای استروئیدی) را قطع نکنید. از محرک‌ها و تشدیدکننده‌های بیماریِ ریویِ خود اجتناب کنید.

دیابت (مرض قند)

دیابتِ نوع اول و نوع دوم، و دیابتِ بارداری ممکن است خطر ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 را افزایش دهد. عوارضِ ناشی از قندِ خونِ بالا در این افراد، معمولا باعث می‌شود غلبه بر کووید- 19 مشکل‌تر باشد. این افراد کماکان باید قرص‌های قند و انسولین را طبق روالِ معمول استفاده کنند. هر چهار ساعت قند خون خود را اندازه‌گیری کنند. بهتر است این افراد حداقل به اندازۀ مصرفِ دو هفته، قرصِ قند و انسولین را ذخیره کرده، و مطابقِ توصیه‌ها و تجویزهای داکترشان عمل کنند.

عوارضِ قلبیِ شدید

عوارضِ قلبیِ شدید، مثل نارسایی قلبی، بیماریِ عروقِ کرونری، کاردیومیوپاتی، بیماریِ قلبیِ مادرزادی، و پُرفشاریِ ریوی، ممکن است فرد را در خطر ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 قرار دهند. کووید- 19 مثل بقیۀ امراضِ ویروسی می‌تواند به دستگاه تنفسی آسیب بزند و کارِ قلب را سخت کند. در افرادی که دچار نارسایی قلبی و دیگر عوارض قلبی عروقی هستند، این می‌تواند منجربه تشدید علائمِ کرونا شود. این افراد باید داروهای خود را دقیقا مطابق تجویز پزشک استفاده کنند. مطابق تجویز داکتر، کماکان به استفاده از بازدارنده‌های ACE ادامه دهید. سعی کنید حتما به اندازۀ حداقل دو هفته داروهای قلبیِ خود را ذخیره کنید (ازجمله داروهای کلسترول و فشار خون). مبتلایان به فشار خون کماکان باید فشار خون‌شان را کنترل کنند و داروهای‌شان را مطابق راهنماییِ داکتر مصرف کنند.

بیماران کلیوی که تحت دیالیز قرار دارند

بیماری مزمن کلیه که تحت دیالیز قرار دارد می‌تواند خطر ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 را افزایش دهد. بیمارانِ دیالیزی، به‌خاطر تضعیف سیستم ایمنی، یا درمان‌های ویژۀ نارساییِ کلیوی، و ناخوشی‌هایی مثل دیابت، بیشتر درمعرضِ عفونت و بیماریِ حاد قرار دارند. این بیماران اگر تحتِ دیالیز هستند، نباید معالجات‌شان را عقب بیندازند، و باید از دستورالعمل ویژۀ بیمارانِ کلیوی و دیالیزی پیروی کنند.

چاقیِ شدید

چاقی شدید به زبانِ فنی یعنی شاخصِ تودۀ بدنیِ فرد، از 40 به بالا باشد که این مسئله، فرد را بیشتر در معرضِ خطر ابتلا به نوع حاد کووید- 19 قرار می‌دهد. چاقی شدید، ریسکِ مشکلِ تنفسیِ شدید موسوم به ARDS را افزایش می‌دهد (که یکی از عوارض اصلیِ کووید- 19 است). کسانی که چاقیِ شدید دارند، ممکن است چندین بیماریِ مزمنِ جدی و عوارضِ سلامتیِ دیگر هم داشته باشند که این هم خطرِ ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 را افزایش می‌دهد. این افراد باید داروهای مربوط به بیماری‌های زمینه‌ای خود را دقیقا مطابق تجویزِ پزشک مصرف کنند.

سالخوردگان

افراد مسن، خصوصا افراد 65 سال به بالا، جز گروه‌های پرخطر بوده و درمعرضِ بیماری حاد و مرگِ ناشی از کووید- 19 هستند. هرچند کووید- 19 می‌تواند همۀ گروه‌های سنی را درگیر کند، هرچه سنِ فرد بالاتر باشد، خطرِ ابتلا به بیماریِ حاد بیشتر است. مثلا در آمریکا هشتاد درصدِ مرگ‌های گزارش‌شده در افرادِ 65 سال به بالا بوده است؛ ضمنا ریسکِ مرگِ ناشی از کرونا در افرادِ 85 سال به بالا، از همه بیشتر است. درواقع سیستم ایمنی بدنِ بزرگسالان، با افزایش سن ضعیف‌تر می‌شود و مبارزه با عفونت برایش مشکل‌تر خواهد بود. ضمنا افراد مسن معمولا بیماری‌های مزمنی هم دارند که این خود خطر ابتلا به نوعِ حادِ کووید- 19 را افزایش می‌د‌هد. این افراد باید داروهای مربوط به بیماری‌های مزمنِ خود را دقیقا طبق تجویز پزشک مصرف کنند و ضمنا بهتر است مدتِ طولانی‌تری در خانه بمانند.

پرستاران و مراقبان

مراقبان و پرستارانی هم که در مراکز سلامت و بهداشت (ازجمله آسایشگاه‌های سالمندان) کار می‌کنند، جزوِ کسانی هستند که بیشتر در معرض کووید- 19 قرار دارند. این افراد باید از دستورالعملِ مسئولینِ ساختمان برای پیشگیری از عفونت ‌ـــ‌ مثلا پروتکل‌های بهداشتی و نظافتی، نوعِ پوششِ دست و صورت و بدن، و غیره ‌ـــ‌ پیروی کنند و اگر مریض‌حال شدند، ب بلافاصله اید به بقیۀ کارکنانِ ساختمان اطلاع دهند.

مبتلایان به ضعف سیستم ایمنی

بسیاری از امراض و معالجات ممکن است باعث تضعیفِ سیستم ایمنی شوند؛ مثلا داروهای سرطان، پیوند مغز استخوان، پیوند اعضای بدن، عدم کنترل بیماری ایدز، استفادۀ طولانی‌مدت از داروهای استروئیدی و داروهایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند. درواقع کسانی که سیستم ایمنی‌شان ضعیف شده است، بدن‌شان برای مبارزه با بیماری‌های عفونی (ازجمله کرونا) تواناییِ کمتری دارد. این نگرانی وجود دارد که افرادِ مبتلا به ضعف سیستم ایمنی، در مقایسه با بقیۀ مبتلایان به کرونا، مدت زمانِ طولانی‌تری آلوده (یا عفونی) باقی بمانند. این‌گونه افراد هم نباید درمانِ خود را متوقف کنند و باید کماکان به داروها و معالجات خود تحت نظر داکتر ادامه دهند.

مبتلایان به بیماری‌های کبدی

بیماری‌های مزمنِ کبد، ازجمله سیروز، می‌توانند خطر ابتلا به نوع حاد کووید- 19 را افزایش دهند. نوعِ حادِ کووید- 19 و داروهایی که برای معالجۀ عوارضِ آن استفاده می‌شود ‌ـــ‌ خصوصا در افرادی که ازقبل مشکلات کبدی هم داشته‌اند ‌ـــ‌ می‌توانند به کبد فشارِ زیادی وارد کند. ضعف سیستم ایمنی در مبتلایان به امراضِ کبدیِ حاد، مبارزه با ویروس کرونا را برای بدن مشکل می‌کند. این افراد باید تحتِ نظرِ پزشک به مصرف داروهای خود ادامه دهند.

بقیۀ موارد

برای برخی بیماران و گروه‌های دیگر که ممکن است بیشتر در خطر کرونا باشند ‌ـــ‌ مثلا زنان باردار و سالخوردگان ‌ـــ‌ مطالب ویژه‌ای در سایت آمده است که توصیه می‌شود مطالعه کنید.