در مطلب ویژهای در همین سایت، به علائم کرونا پرداخته شده است. اگر به این علائم (مثل تب یا سرفه) دچار شُدید، ممکن است به کووید- 19 مبتلا شده باشید ولی ابتلای قطعی با انجامِ تستِ کرونا مشخص میشود. اگر میدانید که درمعرضِ کووید- 19 قرار گرفتهاید و آلوده شدهاید، باید حتما دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
دیگران را مبتلا نکنید!
اگر در نتیجۀ آزمایش کرونا، ابتلای شما به کووید- 19 قطعی شد، یا اگر فکر میکنید که به این بیماری مبتلا هستید، باید علاوهبر خودتانْ از دیگران هم محافظت کنید. در خانه بمانید و علائمِ خود را زیر نظر بگیرید. اگر نفسکشیدن برایتان مشکل است یا هرکدام از علائمِ اضطراریِ کرونا را دارید، بلافاصله درخواست کمک کنید یا با مرکز عاجل صحی تماس بگیرید. شماره این مرکز در افغانستان ۱۶۶ است.
برخی از علائم اضطراری عبارتند از: سختیِ تنفس، درد مداوم یا فشار شدید در قفسه سینه، سرگیجه، احساس گیجی، آبیرنگشدنِ لبها یا پوستِ صورت. البته بیشترِ افراد علائمِ ملایمی دارند و با استراحت در خانه خوب میشوند. جز برای دریافتِ کمکِ پزشکی خانه را ترک نکنید. اگر مجبور شُدید بیرون بروید، ماسک و دستکش بپوشید. از سوارشدن به وسائط نقلیۀ عمومی مثل تاکسی پرهیز کنید. به اماکنِ عمومی نروید.
استراحت و نظارت: در منزل استراحت کنید و مایعات بنوشید. از بقیۀ اعضای خانواده و حیوانات اهلیِ خانه، همیشه 2 متر فاصله بگیرید. اگر تنها نیستید، ماسک و دستکش بپوشید، ولی وقتی تنهایید، مجبور نیستید ماسک و دستکش داشته باشید. اگر پوشیدنِ ماسکْ نفسکشیدن را برایتان مشکل میکند، ماسک نزنید ولی سرفه و عطسۀ خود را بپوشانید. اگر مقدور است، توالتِ جداگانه داشته باشید. هرگاه وضعِ جسمیتان وخیم شد و علائمِ اضطراری در شما ظاهر شد، کمک بخواهید.
بهداشتِ تنفسی: بهداشت تنفسی یعنی موقعِ سرفهکردن یا عطسهکردن، دهان و بینیِ خود را دستمالِ کاغذی بپوشانید؛ بلافاصله دستمال را در سطل آشغال بریزید. سطل آشغال باید کیسهزبالۀ پلاستیکی داشته باشد. اگر آب و صابون در دسترس نیست، دستهایتان را با یک مادۀ ضدعفونیکنندۀ الکلی که حداقل 60 درصد الکل داشته باشد، ضدعفونی کنید.
بهداشت دست و صورت: بهداشت دست و صورت از اهمیت ویژهای برخوردار است. دستها را مرتبا با آب و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه بشویید؛ خصوصا بعد از سرفه و عطسه و خالیکردنِ بینی (فینکردن)، تشنابرفتن، و قبل و بعد از غذاخوردن. اگر کثیفی قابلمشاهده باشد، آب و صابون بهترین وسیله برای تمیزکردن است. از لمسکردنِ چشمها، بینی، و دهان با دستانِ نشُسته اکیدا خودداری کنید.
جداسازیِ لوازم و ضدعفونی سطوح: از اشتراکگذاریِ لوازم شخصی خودداری کنید. بشقاب، لیوان، استکان، ظروف غذاخوری، حوله، و رختخواب و ملافۀ خود را مشترکا با بقیۀ اعضای خانه استفاده نکنید. اقلامِ شخصی را بعد از استفاده بشویید یا کاملا تمیز و ضدعفونی کنید. سطوحِ پُرتماس را هر روز تمیز کنید. اگر در اتاقِ جداگانهای استراحت میکنید، خودتانِ لوازمِ اتاقتان را ضدعفونی کنید، و ضدعفونیِ بقیۀ منزل را به عهدۀ شخصِ دیگری بگذارید. برخی از سطوح پُرتماس عبارتند از: دستگیرههای در، شیرهای آب، سطوحِ توالت، سطوحِ آشپزخانه، سطحِ میز، کنترلِ تلویزیون، تلفن، کیبورد کامپیوتر، تبلت و امثال این. سطوحی که به خون، مدفوع، یا مایعات بدن آغشته شده است را تمیز و ضدعفونی کنید. ابتدا با آب و صابون کثیفی را پاک کرده و سپس با استفاده از پاککنندهها و ضدعفونیکنندههای خانگی، محل موردنظر را ضدعفونی کنید.
شرایطِ پایاندادن به قرنطینۀ خانگی
اصولا پایاندادن به قرنطینه باید با مشورتِ متخصصان انجام شود. در هر صورت، افرادی که بهخاطر کووید- 19 خود را قرنطینه میکنند، تحت شرایطی میتوانند به قرنطینۀ خود پایان دهند.
اگر امکان انجام آزمایش کرونا برای فرد وجود ندارد، برای خاتمۀ قرنطینۀ شخصی، باید سه شرط را همزمان داشته باشد:
- حداقل در 72 ساعتِ گذشته تب نداشته است (یعنی بدون استفاده از داروهای تببُر، سه شبانهروزِ کامل تب نداشته است)؛
- بقیۀ علائم کرونا کاهش یافته باشند (مثلا سرفۀ و تنگی نفس کم شده باشد)؛
- از اولین روزِ بروزِ علائم، حداقل 7 روز گذشته باشد؛
اگر امکان آزمایش کرونا برای فرد وجود دارد، برای خاتمۀ قرنطینۀ خانگی باید سه شرط را همزمان داشته باشد:
- فرد موردنظر دیگر تب نداشته باشد (بدون استفاده از داروهای تببُر)؛
- بقیۀ علائم بیماری (مثلا سرفه یا تنگی نفس) کم شده باشند؛
- فرد موردنظر، دوبار تستِ منفی در فاصلۀ 24 ساعت داشته باشد (یعنی نتیجۀ دوبار تستِ کرونا، منفی باشد).
توجه کنید که هنوز درمان ضدویروسیِ مشخصی برای کووید- 19 وجود ندارد. مبتلایان به این بیماری باید تحت مراقبتهای بهداشتی باشند تا علائمشان کاهش پیدا کند. موارد ابتلای وخیم باید تحت مراقبتهای ویژه (ICU) قرار گیرند تا از اندامهای حیاتی (مثل قلب و ریه) حمایت شود.